Biografie Harcerskie
Krystyna Maria Kubalska urodziła się w 15 stycznia 1925r. w Krakowie w rodzinie Marcelego Leona Kubalskiego i Marii z domu Berbeka (Krystyna miała jeszcze dwie siostry: Barbarę i Jadwigę). Rodzina początkowo mieszkała w Krakowie, następnie w Tarnowskich Górach, gdzie ojciec Krystyny - Marceli Kubalski pełnił fukcję wiceprokuratora w oddziale zamiejscowym Prokuratury Katowickiej. Po przeprowadzce do Lublińca w 1932r. uczęszczała do Szkoły Powszechnej w Lublińcu.
Była uczennicą Państwowego Gimnazjum Koedukacyjnego im. A. Mickiewicza, które skończyła na II klasie (z powodu wybuchu wojny w 1939r.).
Harcerskie jasełka wystawione Gimnazjum w 1938r.
Druhna Krystyna gra odgrywa rolę wieśniaczki - pierwsza od lewej
Należała do IV Żeńskiej Drużyny Harcerskiej działającej przy Gimnazjum w Lublińcu. W 1939r. została jej drużynową. Jak wspomina siostra Krystyny - Barbara: "Harcerstwo było treścią jej młodego życia. Była drużynową pełną zapału w pracy z młodzieżą, a była to młodzież ofiarna, przepojona ideałami, patriotyzmem, wychowana na najlepszych wzorcach służenia Bogu i Ojczyźnie."
Karteczka z postanowieniem powziętym
przez druhnę Krystynę z okazji Dnia Myśli Braterskiej
W lipcu 1939 roku wraz z harcerkami z Lublińca wzięła udział w obozie w Krzepicach, nad ówczesną granicą niemiecką, gdzie czyniono już przygotowania do agresji na Polskę. Komendantką tego obozu była druhna Grażyna Dąbrowska.
Obóz w Krzepicach w 1939r.
Stoją od lewej Irena Tyran, Lemaitre?, Marxen, Krystyna Kubalska, Fela Mundil
Kilka dni przed wybuchem wojny wraz z mamą i siostrami wyjechała do Mszany Dolnej (ojciec został powołany do wojska, a następnie internowany w oflagu w Murnau w Bawarii), gdzie zamieszkała przy ulicy Kolbego 14 u rodziny matki, która pochodziła z tych stron.
druhna Krystyna Kubalska
Podczas wojny opiekowała się rodzeństwem oraz chorą na serce mamą. Zarabiała na życie pracując jako sprzedawczyni w piekarni. Uczęszczała na tajne nauczanie, kontynuując naukę. Uczyła się gry na pianinie.
Podczas okupacji korespondowała z koleżankami/druhnami z Lublińca, nie miała bowiem koleżanek w Mszanie i czuła się tam samotna. Zachowały się listy, które pisała do swojej przyjaciółki z lat dziecięcych - druhny Felicji Knebel (później Zbączyniak),
Krystyna Kubalska (po lewej) i Felicja Knebel (po prawej)
w których opisywała swoje położenie i tęsknoty.
Być może za sprawą listów i namową Krystyny - Felicja Knebel odwiedziła Krzepice i poznanych tam podczas obozu harcerskiego w 1939r. chłopaków.
Została także wciągnięta do konspiracji i pełniła funkcję łączniczki oddziałów leśnych AK. Rankiem 17 maja 1944r. wskutek prowokacji niemieckiej została zaaresztowana przez Gestapo wraz z rodziną i kolegami harcerzami z Szarych Szeregów: Adamem Gądkiem, Władysławem Nawieśniakiem, Mikołajem Płoskonką, Władysławem Płoskonką oraz Zygmuntem Grzybowskim "Zymkiem" (który zginął podczas aresztowania).
Mszana Dolna - cmentarz parafialny
mogiła zbiorowa ofiar terroru hitlerowskiego podczas II wojny światowej
pod numerem 22 - Krystyna Kubalska
Kilka dni później - 25 maja 1944r. została rozstrzelana na terenie cmentarza żydowskiego, mieszczącego się przy ulicy Rybackiej w Nowym Sączu.
Tablica umieszczona na cmentarzu żydowskim przy ulicy Rybackiej w Nowym Sączu
Nie zapomniano o Krystynie Kubalskiej w Lublińcu. Na organizowanych z okazji rocznicy wybuchu II wojny światowej akademiach i wieczornicach w lublinieckim liceum, którego była uczennicą - wspominano o druhnie Kubalskiej.
Uroczystość w Liceum im. Adama Mickiewicza w 1965r.
Na tablicy - jako pierwsza z uczennic, tuż za profesorami - Krystyna Kubalska
Zaś w 31 sierpnia 2018r. na Placu Golasia w Lublińcu, odsłonięto tablicę poświęconą harcerzom i harcerkom, które zginęły w czasie II wojny światowej. Znalazło się na niej także miejsce dla druhny Krystyny Kubalskiej.
Tablica na Placu Golasia w Lublińcu
Opracowane na podstawie:
J.Bula, Harcerstwo na terenie miasta Lublińca w latach 1920-1949, Kraków 2000
Muzeum Internetowe ZS nr 1 im. Adama Mickiewicza w Lublińcu
Kronika Mszany Dolnej
"Harcerki 1939-1945", Praca zbiorowa Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1983r.
Wspomnienia - Barbara Kubalska
Archiwum prywatne - Felicja Zbączyniak
Zdjęcia:
Materiały prywatne – Róża Kopacz - Poniewiera
Muzeum Internetowe ZS nr 1 im. Adama Mickiewicza w Lublińcu
Archiwum prywatne - Felicja Zbączyniak