Historia Hufca Lubliniec

Harcerstwo to nie jest coś, co się umie, ale to jest coś czym się jest.

Gra. Czarne Orły

Komendanci Hufca ZHP Lubliniec

Anna Proszowska urodziła się 23 lipca 1904r. w rodzinie górniczej w Piekarach. Po ukończeniu szkoły ludowej w rodzinnej miejscowości, pracowała przy pracach drukarskich w wydawnictwie "Katolik" w Bytomiu, a następnie uczyła się u pana Rajewskiego w Zakładzie Prowadzenia Ksiąg Kupieckich między innymi pisania na maszynie. W 1917r. ojciec Proszowskiej uległ wypadkowi na kopalni i zdecydowanie pogorszyła się sytuacja finansowa rodziny.

Na początku 1921r. Proszowskiej (mającej wówczas 16 lat) udało się znaleźć zatrudnienie w Komisariacie Plebiscytowym w Bytomiu.

proszowska202345r5
Legitymacja Anny Proszowskiej z 1921r. z Komisariatu Plebiscytowego

Pracowała tam jako stenotypistka do maja 1921r. Zaś następnie przy likwidacji Komisariatu do sierpnia 1921r.

proszowskakomisariat
Druhna Anna Proszowska, zaznaczona strzałką
w wydziale prasowym Polskiego Komisariatu Plebiscytowego w Bytomiu

proszowskakomis1920
Anna Proszowska - stoi w środku po lewej stronie
wśród pracowników Komisariatu Plebiscytowego w Bytomiu w 1920r.

W tym czasie z polecenia druhny Wandy Jordanówny, a na prośbę ówczesnego drużynowego męskiej drużyny harcerskiej w Piekarach Śląskich - druha Alfonsa Kurzaca, wraz z Jadwigą Janicką założyła Żeńską Drużynę Harcerek im. Marii Konopnickiej w Piekarach Niemieckich.

12proszowaks201845
Druhna Anna Proszowska po lewej stronie
pieczątka Żeńskiej Drużyny im. Marii Konopnickiej w Piekarach Śl.

W sierpniu 1922r. została zatrudniona jako maszynistka i stenotypistka w Zakładzie Psychiatrycznym w Lublińcu przez działacza plebiscytowego i dyrektora tegoż szpitala doktora Emila Cyrana.

cyranszymala2015
Doktor Emil Cyran, drugi od lewej
wielki przyjaciel harcerzy, dyrektor szpitala psychiatrycznego

W latach 1922-1924 druhna Proszowska dojeżdżała do pracy harcerskiej z Lublińca do Piekar Śląskich. Wkrótce, z polecenia druhny Wandy Jordan w 1923 roku założyła pierwszą drużynę harcerek w Lublińcu. Drużyna ta w 1924r. przyjęła nazwę I pozaszkolnej Żeńskiej Drużyny Harcerek im. "Dębów".

Proszowska trafiła na podatny grunt i drużyna zaczęła funkcjonować z dużym rozmachem. W swojej pracy harcerskiej często korzystała ze śpiewnika "Zbiór starych górnośląskich pieśni ludowych z nutami" według dr. med. Rogera oraz z "Książeczki dla katolickiego Ludu Polskiego" - księdza Konstantego Damrota (Czesława Lubińskiego).

proszowska202345r5as
Wiersze księdza Damrota z których korzystała w swojej pracy harcerskiej
druhna Anna Proszowska

Zastępowymi w tej drużynie w pierwszych latach jej funkcjonowania były Władysława Kiser i Helena Pilarska (później Leśniewicz). Ta ostatnia przejęła w 1926 roku obowiązki od Anny Proszowskiej, która po wyjściu za mąż, za Jana Stanusza - zrezygnowała najpierw z prowadzenia drużyny, a następnie z harcerstwa w ogóle.

 

Druhna Anna Proszowska - Stanusz zmarła 27 listopada 1996r i została pochowana na cmentarzu parafialnym w Lublińcu.

proszowska202345r56
Grób Anny Proszowskiej Stanusz na cmentarzu w Lublińcu

Na podstawie:
Wspomnienia - Anna Proszowska
Archiwum Hufca ZHP Lubliniec
Archiwum Państwowe w Katowicach

Zdjęcia:
Archiwum Hufca ZHP Lubliniec
Zasoby Biblioteki Śląskiej w Katowicach
Archiwum Państwowe w Katowicach
Dominik Dłubała